Jos van Heck is op 4 maart 2022 gestorven tussen een deel van zijn boeken in het hospice van Haarlem. En dat typeerde hem. Hij was evenals zijn in 2012 overleden en jongere broer Clemens meer dan een neef van mij. We dichtten elkaar ooit een broederlijke relatie toe, toen we een kamer deelden in Hotel Flora na onze jaarlijkse bijeenkomst van het Rien van Nunen Genootschap. Ook vertrouwde hij mij essays toe over zijn leven die tot zijn spijt nooit zijn gepubliceerd.
Jos kon verhalen vertellen waarvan je smulde. Door hem werd ik al op jonge leeftijd fan van Godfried Bomans. Maar ook zijn humor was aanstekelijk. Tot zijn dood was hij helder van geest en werd er nog ademloos naar hem geluisterd.
Het schrijven van artikelen bond mij nog meer aan Jos. Samen met Frénk van der Linden gebruikten wij het podium van Het Rode Weekblad om te oefenen in de kunst van het schrijven van stukjes.
Zijn bestaan als leraar Nederlandse combineerde hij al op jonge leeftijd met het ondernemerschap, hoewel de cijfers hem nooit konden boeien. Met zijn bedrijf Halteproza probeerde Jos trein- en busreizigers bij de bushalte warm te maken voor nieuw uitgebrachte boeken. Later combineerde hij dat met interviews met schrijvers voor dagblad Metro. Jos hoefde zich ook niet lang te bedenken om zich aan te sluiten bij het Rien van Nunen Genootschap. En het kostte nog minder moeite hem te promoveren tot hoofdredacteur van ons literair-journalistieke tijdschrift Hotel Flora. Een functie die hij met ere uitdroeg. Jos kon er zelfs van dromen hoe Hotel Flora de Hillegomse bevolking ooit nog eens tot lezen zou kunnen aanzetten. Zijn latere huis onder de rook van Den Bosch doopte hij om tot een literair salon, zo verknocht was hij aan literatuur.
Als Bourgondiër pur sang genoot Jos van het leven, maar niet van de tucht van het leven met regels. ‘Ik hield me als columnist van Metro nooit aan de actualiteit. Zoals dominee Hightower uit Licht in augustus van Faulkner zijn preken begon met God maar onafwendbaar terechtkwam bij de cavalerie, begon ik met iets actueels om uiteindelijk terecht te komen bij de literatuur. Het enige wat ik echt goed kon, was lesgeven’, verzuchtte hij op zijn ziekbed, beseffend dat ook zijn derde relatie vlak voor zijn verhuizing naar het hospice was gestrand.
Tot vlak voor zijn dood stond Jos nog voor de klas, hoewel hij al enkele jaren van zijn pensioen genoot. Een fatale vorm van kanker dwong hem afscheid te nemen van zijn leerlingen en zijn kinderen Jasper, Eric-Paul, Tamar en Zandalee, kleinkind Bryson en zijn broers en zussen die tot het laatst hebben gewaakt over Jos.
Herman Poos
Mede-oprichter Rien van Nunen Genootschap